زاماک بهتر است یا برنج؟

تفاوت زاماک و برنج

تفاوت زاماک و برنج در موارد گوناگونی است که برای تشخیص آن باید ویژگی های این دو فلز را دانست. بیشترین تفاوت زاماک و برنج در عناصر تشکیل دهنده آنها می باشد. برنج از عناصری نظیر سیلیسیم، منگنز، سرب، نیکل و قلع تشکیل شده است ، ولی زاماک علاوه بر این عناصر از چند عنصر دیگر برای تشکیل به کار می گیرد. دومین تفاوت این دو در رنگ آنهاست . زاماک معمولا به رنگ سفید است و برنج رنگی متمایل به زرد دارد . از زاماک برای تولید درب و پنجره های ضد سرقت به دلیل استحکام بالای آن استفاده می شود .

تشخیص زاماک از برنز

ما وقتی قطعه‌ای را می خریم باید به تفاوت این قطعات دقت کنیم و بدانیم که کدام یک از آنها دارای ویژگی های بهتری است . این امر در خرید زاماک و برنز هم موثر است و باید این نکته را در خرید این مواد مورد توجه قرار دهیم . هر دوی آنها در وزن و همچنین در چگالی در سطح برابری قرار دارند و هیچ کدام به آهن ربا نمی چسبد ، اما هر کدام ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد.

یکی از راه های تشخیص زاماک یا برنز این است که محصول را کمی خراش دهیم، اگر رنگ درون قطعه سفید و یا کرم نبود و به رنگ نارنجی تیره بود، قطعه برنزی می باشد و یا اگر قطعه دارای مهره و پیچ باشد، با باز کردن یکی از پیچ های آن داخل رزوه را مشاهده کنید رنگ داخل آن نشان دهنده نوع این فلز می باشد.

این فلزها از نظر قیمت متفاوت هستند . یکی از ویژگی هایی که باعث تفاوت قیمت آن ها می شود جنس فلز است و ارزش گذاری آن با توجه جنس آن و همینطور کیفیت آن انجام می شود . و هر فلزی که جنسی با کیفیت تر داشته باشد از نظر قیمت در رتبه ی بالاتری قرار دارد . به علاوه زاماک در زمینه های صنعتی مثل خودرو سازی، تولید درب و پنجره و ساخت قطعات مکانیکی مختلف بکار می رود . و از لحاظ وزن هم محصول وزنی بالا دارد و همین امر باعث افزایش قیمت آن می شود .

تفاوت زاماک و برنج

هر فلزی عناصر مخصوص تشکیل دهنده‌ی خود را دارد و در مورد زاماک و برنج همین مورد هست . از تفاوت های این دو فلز عناصر تشکیل دهنده‌ی آنها است . برنج از عناصری مانند منگنز، نیکل ، سرب و سیلیسیم قلع تشکیل شده می باشد و زاماک علاوه بر این عناصر از چند عنصر دیگر برای تشکیل به کار می گیرد.

ترکیبات برنجی معمولا برای قطعاتی به کار برده می شود که در معرض رطوبت می باشند، چون از خاصیت ضد خوردگی آنها میتوان استفاده کرد و از زاماک بیشتر در قطعات صنعتی ماشین و ابزار آلات استفاده می شود، زیرا میتوان از خواص و ویژگیهای انعطاف پذیری و استحکام آنها کاملا استفاده کرد.

رنگ فلز زاماک و برنج نیز متفاوت است .برنج رنگی متمایل به زرد دارد و زاماک معمولا به رنگ سفید است . زاماک بیشتر در قطعات صنعتی ماشین و ابزار آلات استفاده می شود، زیرا می توان از خواص و ویژگیهای انعطاف پذیری و استحکام آنها استفاده کرد. اما برنج برای قطعاتی که در رطوبت قرار گرفته‌اند استفاده می شود زیرا خاصیت ضد خوردگی دارد .

فلز برنج به آهن ربا نمی چسبد و این از ویژگی مهم ان است . این فلز میان مردم بسیار محبوب است و ان را در ساخت لوستر بکار می برند . از این فلز در ساخت کالاهای سنتی و کلاسیک استفاده می کنند . این فلز رنگی طلایی دارد و از انعطاف پذیری زیادی برخوردار است . از نظر قیمت هم فلز برنج بصرفه است و هزینه‌ی پایینی دارد .

فلز زاماک به آهنربا نمی چسبد . رنگ این فلز روشن ( متمایل به سفید ) است . برای تشخیص برنز اصل یا برنج از زماک تراشیدن یا خراش دادن بدنه لوستر است! در صورتی که رنگ قسمت خراشیده شده همرنگ سطح فلز به کار برده شده برنج یا برنز و اگر رنگی غیر از آن باشد جنس لوستر برنج نیست و احتمالا زماک است.

فرق زاماک با برنز

این را می دانیم که هر فلزی عنصر مربوط به خود را دارد . و برنز و زاماک هم عنصر ویژه خود را دارند . این دو فلز از نظر عناصر تشکیل دهنده متفاوت هستند . و مواد سازنده‌آنها با هم فرق دارد . در فلز برنز این محصول از عنصر های قلع و مس ساخته شده است در حالی که عناصر زاماک از تنوع زیادی برخوردارند و منگنز، نیکل و …از عناصر آن هستند . از قطعات برنزی برای ساخت و تهیه شیرآلات و مصالح ساختمانی معمولا استفاده می کنند و یکی دیگر از بیشترین موارد استفاده آن برای ساخت و طراحی مجسمه ها می باشد.

سه فلز آهن ، آلومینیم و زاماک را آبکاری می کنند و به عنوان برنز عرضه می کنند. اگر بخواهیم تشخیص دهیم که کدام فلز از زاماک است می توان آهنربا را به آن نزدیک کنیم اگر فلز اهن ربا را دفع کرد زاماک است .

شاخک برنزی یک لوستر برنزی را به چند تکه تقسیم کرده ایم و رنگ مقطع شکسته شده با رنگ بدنه شاخک ها یکسان است .همچنین اگر کالا دارای رزوه کاری (پیچ شده) باشد کافی است که یکی از پیچ ها را باز کرده و داخل حفره ای که پیچ در آن قرار گرفته است را بررسی کرد . محل رزوه کاری شده هم رنگ بدنه قطعه لوستر برنزی است .

برنز ها می تواند اصل یا تقلبی باشند و ما باید این دو را از هم تشخیص بدهیم ‌. ما برای تهیه لوستر به فلزاتی احتیاج داریم که مهم ترین آنها برنز است . و در تشکیل لوستر بسیار مهم است . یکی از ویژگی های این فلز چگالی ان است و در تشخیص اصل ان از این ویژگی استفاده می کنیم . در ادامه ‌ی مطلب ما به چند فلز برای شناسایی و تشخیص اشاره می کنیم .

فلز آلومینیوم ظرف چندین سال اخیر مورد توجه سازندگان قرار گرفته است. ولی باز هم تشخیص آلومینیوم از برنز کار بسیار راحتی است، به این شکل که وزن محصول تولید شده با آلومینیوم تقریبا یک سوم یک لوستر برنزی است و این امر با تشخیص چگالی امکان پذیر است .

فلز آهن یکی از ارزان ترین فلزات موجود در بازار است و در بسیاری موارد این فلز را به نحوی آبکاری می کنند که تشخیص این فلز از روی ظاهر لوستر ممکن نیست. ولی به راحتی و با قرار دادن آهنربا در کنار بدنه لوستر، دست فروشنده رو خواهد شد. این فلز بدترین فلزی است که می‌شود در ساخت لوستر استفاده کرد . به دلیل آنکه این فلز با وجود کمترین رطوبتی زنگ می‌زند و اکسیده می‌شود. بهتر است در ساخت لوستر از این فلز استفاده نشود .

برای تشخیص زاماک کافی است مقداری از آبکاری لوستر را مخدوش کنید، چنانچه رنگ فلز زیری به رنگ روشن باشد، شما محصولی با جنس زاماک خریده اید. علاوه بر این می توانید قسمت هایی از لوستر را که آبکاری ندارند بررسی کنید این مورد شامل قسمت هایی از بدنه که توسط پیچ به بقیه قطعات وصل خواهند شد، می شود. زاماک ترکیبی از روی، سرب و آلومینیوم است که وزن نسبتا بالایی دارد و عمل مقایسه وزن لوسترهای ساخته شده از جنس زاماک و برنز، ما را به نتیجه مطلوبی نخواهد رساند. همچنین استفاده از آهنربا نیز کاری از پیش نمی برد.

برنز فلزی از جنس قلع و مس است که بیشتر اوقات ما آن را با فلز برنج یکی می بینیم . تفاوت های این دو فلز در زیر آمده است .

۱) فلز برنج انعطاف پذیری بیشتری نسبت به فلز برنز دارد و در ریختگری، کار تولید کننده راحت تر است.

۲) رنگ برنج نسبت به برنز طلایی تر است و جذاب تر به نظر می‌رسد.

۳) مقاومت فلز برنج در برابر کدر و اکسید شدن بسیار بالاتر از برنز و بعد از طلا و پلاتین و نقره در رده چهارم قرار دارد.

۴) قیمت فلز برنج و لوستر های برنجی به مراتب پایین تر از برنز است.

معنی کلمه زاماک

زاماک یکی از لغات تخصصی در علوم مواد شیمیایی است و در بسیاری از موارد به معنای سرب خشک است . این فلز در عصر جدید بسیار کاربرد دارد و یکی از فلزات اساسی محسوب می شود . از این فلز استفاده‌های زیادی می شود و ویژگی ها خاص خود را دارد که با توجه به این ویژگی ها از فلزات دیگر جدا می شود و قابل تشخیص است .

اگر برای ساخت لوستر از آلیاژ زاماک (به جای برنج یا برنز) استفاده شود، کار تشخیص مشکل خواهد شد، چون از موارد جالب توجه در مورد فلز زاماک این است که نه آهنربا به آن می چسبد و نه وزن آن کمتر از برنج و برنز است. اما نکته اینجاست که رنگ زاماک روشن است و تقریبا متمایل به سفید است. با این اوصاف برای تشخیص برنز اصل یا برنج از زماک تنها راه آن تراشیدن یا خراش دادن بدنه لوستر است! در صورتیکه رنگ قسمت خراشیده شده همرنگ سطح فلز به کار برده شده برنج یا برنز و اگر رنگی غیر از آن باشد جنس لوستر برنج نیست و احتمال زماک است.

برای تولید آلیاژ زاماک، ابتدا مذاب آلومینیوم را تهیه کرده و سپس تکه های مس ( مشخصات فلز مس ) خالص را درون مذاب می اندازند. لازم است درجه حرارت تا حدی بالا رود که تمام مس درون آلومینیوم حل شود. پس از اینکه آمیژان AL-cu آماده شد، آن را شمش ریزی می کنند. این آمیژان ترد و شکننده است. خواص آلومینیوم در ترکیب با روی باعث می شود که این آلیاژ از آلیاژهای پرکاربرد آلومینیوم و روی شده و کاربردهای زیادی داشته باشد. پس از این که شمش ها کاملا منجمد شدند، در بوته دیگری روی را ذوب می کنند. سپس شمش آمیژان Al-cu را که منجمد شده بود، درون بوته مذاب روی می اندازند . پس از اینکه مذاب آلیاژ آماده شد، آن را ریخته گری می کنند.

زاماک به انگلیسی

زماک کلمه ای است که ریشه ی لاتینی دارد و در علم متالوژی بسیار پر کاربرد است. این فلز در انگلیسی به صورت zamak نوشته می شود . این محصول در کارخانجات تولیدات شیمیایی و فلزی ساخته و طراحی می شود که برای کاربردهای گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد. کارخانجات و تولیدکنندگان قطعات فلزی در عرصه های مختلف ساختمان، صنعت خودروسازی و تولید درب دوجداره و پنجره از مشتریان مهم این فلز هستند .

زاماک از دامنه انجماد بسيار كوتاهي بر خوردار است از اين رو تمايل شديد به انجماد پوسته اي باعث مي گردد كه از آنها در ريخته گري هاي مجوف و پيستوني نيز استفاده شود . از طرف ديگر تغذيه گذاري وجهت انجماد در انها به سهولت تعيين مي گردد .

زاماک انواع مختلفی دارد که تفاوت هایی باهم دارند . معمولا اختلاف و تفاوت انواع زاماک در میزان مس موجود در آن بوده به طوری که سایر عناصر آلیاژی ترکیبات نسبتا ثابتی دارند. مثلا مس موجود در زاماک2, 0.1 % و در زاماک 3 75/0 % و در زاماک 5 ,25/1% مس وجود دارد و در زاماک4 منیزیم وجود نداشته و درصد مس ,در این نوع زاماک به 3% و درصد آلومینیوم به 4% می رسد .

این آلیاژ بر پایه‌ی عنصر روی است . و در قطعات تحت فشار بکار گرفته می شود ‌. حدوداً ۹۵% ترکیب این آلیاژ از روی، ۴% از آلومینیوم و ۱% از مس تشکیل شده است. گرچه در آنالیز شیمیایی این آلیاژ، مقدار کمی از آهن، کادمیم، قلع، نیکل، کروم و منگنز را هم می توان مشاهده کرد.

این آلیاژ برای اولین بار در سال ۱۹۲۹ توسط کمپانی « زینک نیوجرسی » به عرصه علم متالورژی معرفی شد. روی خاصیت ضدزنگ‌زدگی خوبی دارد ولی به تنهایی قدرت مکانیکی کافی ندارد و به همین دلیل در آلیاژ زاماک به عنصر آلومینیوم هم نیاز داریم. و زاماک آلیاژی از روی و آلومینیوم است . زاماک (ZAMAK یا ZAMAC) که قبلا با عنوان MAZAK شناخته می‌شد، در ZAMAK، حرف Z نشانه روی (zinc)، حرف A نشانه آلومینیوم (aluminium)، MA نشانه منیزیم (magnesium) و K نشانه مس (از کلمه آلمانی Kpfer) هستند.

این فلز رنگی سفید دارد که درخشش آبی یا نقره‌ای از آن می تابد . نقطه‌ی ذوب آن پایین است و دمای ذوب آن ۴۵۰ درجه سانتی گراد است . سختی آن بالا است و تا دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد در برابر اکسیداسیون مقاومت کند.